4 Eylül 2007 Salı

yabanci bir ulkede yabanci oldugunuzun hatirlatildigi anlar

yabanci bir ulkede yabanci oldugunuzun size hatirlatildigi durumlar vardir. geldigimizden beri bu burokrasileri bitiremedik. gelir gelmez polis kaydimizi yaptirdik. baska, bir de saglik kontrolu var. bunu da dun yaptirmayi planliyorduk ki dun acik olmasi gereken muayene odasi kapaliydi.

bu tur islemler benim sinirime dokunuyor. tamam yabanciyim ama zaten buraya gelmeden bir suru islemden gectim ben. vizemi aldim, yasama iznimi aldim... zaten bunlar verilene kadar sizin hakkinizda yeterince arastirma yapiliyor, hakkimdaki tum evraklar toplaniyor. buraya geldikten sonra hala ne istiyorlar anlamiyorum.

bir kere anlamadigim, neden buraya gelip de saglik kontrolunden gecmek zorundayim? nereden geliyorum ki ben? afrika'da tamam bilinen bulasici hastaliklar var, ama ben oradan gelmiyorum. ucuncu dunya vatandasi oldugumuz bu sekilde hatirlatilmaya calisiliyor sanki surekli.

peki ya saglik muayesinin yapildigi yer neresi? bir hastane, ya da bir medikal centre degil elbette. alakasiz bir yerde, oylesine bir oda. buyuk ihtimal icinde yalnizca bir x-ray cihazi var. kapali oldugu icin odanin icine giremedim. ama bildigim rontgenimizin cekilecegi.

sinirime gidiyor iste. sanki vebaliyim da ben, kendilerini benden korumaya calisiyorlar. ikinci sinif vatandasiz sanki.

size ikinci sinif vatandas oldugunuzun hatirlatildigi bir diger yer, havaalaninda ulkeye giris yapacaginiz yerdir. o ulkede ikamet ettiginiz goruluyordur, ama yine de gumruk memurlari 'gecici bir sure icin' orada oldugunuzu hatirlatmak isterler size.

bir defasinda, ingiltere'deyiz hala. ogrenciyiz ve Turkiye'den tatilden donuyoruz. Havaalanindayiz, giris yapiyoruz. Pakistan ya da Hint asilli bir kadin memur. Klasik sorular soruyor. Nerede ogrencisiniz, hangi alanda okuyorsunuz gibi... Bunlar tamam. Ama bizim cevaplarimizin sonunda yaptigi bir yorum vardi ki beni sinir etmeye yetti. Biz cevaplarimizi verdik, o da basiyla onayladi ve soyle dedi, "yani, egitiminizi tamamladiktan sonra ulkenize geri donuyorsunuz" (so, after you finish your studies you are returning back to your country).

Ben sasirdim, 'evet' diye cevapladim ama anlamadim, bu bir soru muydu, emir miydi yoksa sadece bir yorum muydu. Ama daha cok, benim buraya belli bir sure icin geldigimi hatirlatan, ve egitimim bittikten sonra bana ne yapmami soyleyen bir cumleydi.

Sinirlendim cunku egitimim bittikten sonra ne yapacagima ben karar veririm. bir ulkede kalmak icin belli kurallar oldugunu biliyoruz, ama bunlari yerine getirdikten sonra ister kalir ister kalmam, sana ne. bunlari soylemedim tabi memura, simdi bir bela almayayim basima diye. ama ona da sormak istedim, 'madem oyle, sen ya da senin ailen neden donmediniz ulkenize?'.

sanirim canimi asil sikan, ikinci sinif vatandas muamelesi gormek. kendimi kimseyle kiyaslamiyorum, hic derdim degil. ama kiyaslarsam biliyorum ki hic de altta kalacak meziyetlerde degilim. pek cok seye milliyetimden dolayi maruz kaliyor olmak canimi sIkIyor. bunun cozumu, vatandasliga basvurmak. ama onu da yapmayi dusunmuyorum. cunku bu yad ellerde kalici olmak istemiyorum.

18 yorum:

Alp ve Ege'nin Annesi dedi ki...

Ben de 16 yil söförlukten sonra, Isvec surucu ehliyeti sinavinda, bana 10-20 ders alman bile yetmiyebilir, kaldin! diyen mufettisten sonra asagilandigimi hissedip bunalima girmistim...

Adsız dedi ki...

Ah muzi, sen bir de Italya'yi gorsen. Buraya gelmeden yapilan islemlerin ustune bir de aylarca, hatta bazen 1 yila yakin oturma izni cikmasini bekliyorsun. Arada vizen bitiyor ve ortada kaliyorsun, oturma iznin cikmadigi icin bircok islem aksiyor. Oturma izni ciktiginda da poliste itis kakis kavga dovuslu kuyruga girip, husranli bir sekilde, elinde yanlis belgelerle evine donebiliyorsun. Ayrica parmak izleri aliniyor, ve hatirlamak istemedigim neler neler :-(

müzi dedi ki...

alp ve ege'nin annesi,
kisinin kendisinin ne oldugunu bildikten sonra bunalima girmeye gerek yok, ama evet, 16 yil soforlukten sonra bana kaldin diyecek birisine de gerek yok. benim en sinirime giden galiba bu insanlarla nasil basa cikacagimi bilememek. bir insana irkci oldugu nasil usturuplu bir sekilde anlatilir ki? ay cok komik bir soru oldu ama sorunum gercekten bu :)

müzi dedi ki...

zeyno$,
senin anlattigin da cok kotuymus. hatta bana Turkiye'deki devlet dairelerini hatirlatti desem. bari degsin cektigin bu sikintilar.

New York Muhtari dedi ki...

Yabanci ulke vatandasliginin o kadar kotu oldugunu sanmiyorum.. TC cifte vatandasligina izin verdigi icin ben Amerika vatandasi olmakta tereddut etmedim, cunku yillarca vize kuyruklarinda saatlerce bekleyip, yuzlerce dolari bayildiktan sonra hala alinamayan vizelere maruz kalmak sanirim en buyuk dezavantaj idi. Bir de surekli degistirilen kanunlar, burada bulundugum sure icerisinde islerimi zorlastiracagindan , vakti geldiginde basvurumu yaptim.

Benim gibi dusunmeyenler olabilir ama sanirim bulundugunuz ortamin firsatlarindan istifade etmek ve yasaminizi bir nebze olsun kolaylastirmak adina yapilacak bu basvuru yabana atilir cinsten degil.

Su dedi ki...

16 yasimdan beri ulke degistiriyorum, herhalde 5 gocmenlik basvurusunu yardimsiz kendi basima yaptim, yani bir gocmen vize asistanlik burosu acacak bilgim bile herhalde :)! Biz Akdeniz ve Ortadogulular olarak severiz herseyi uzerimize almayi, alinmayi, kirilmayi. Ama burokrasi boyle ve inan heryerde boyle. Burokrasi de, bu alanda calisarak hayatta mutlu olan insanlar heryerde var. Her ulke, ve bizim ulkemiz de yapiyor bunu. Kisisel almamak lazim. Sizin icin demiyorum tabiki ama, inan turlu turlu vizelerle cok is ceviren insan var, biz de bu listenin onde gelenlerini olusturuyoruz Turkler olarak. Ben burokrasi sevmem ama bu heryerde boyle ve kisisel alinacak birsey degil bence. Yani sikma canini demey getiriyorum.

müzi dedi ki...

new york muhtari,
kisisel tercih tabi ki de, iyisi kotusu tartisilmaz. elbette burokrasi anlaminda bir kolaylik cift vatandaslik. ama benim yaptigim, belki de biraz cocukca ama, beni istemeyen zihniyeti ben hic istemem tavri. bu tavir duruma gore celalleniyor, duruma gore sonuyor tabi. o gun neye maruz kaldigima bakar bu :)

su,
evet boyle bir sektor var gercekten, sahte belgelerdi falandi filandi. ve de buyuk ihtimalle onlar yuzunden cekiyoruz bunca eziyeti biz de. onlari engelleyebilsinler diye biz de sIkI bir denetime maruz kaliyoruz. kisisel almamali tabi hic bir seyi. sonucta benim senin kim oldugumuzu bile bilmiyorlar. ama yine de elimde degil beni x-ray isinlarina maruz birakan o zihniyeti elestirmemek...

Justin Biebery dedi ki...

Sevgili Müzi, biz biraz alınganız galiba değil mi, yani kültürümüzde var bu. Kişiselleştiriyoruz böylesi olumsuz şeyleri. Bende de aynı şey var. Ve son zamanlarda bunun o kadar farkındayım ki... Çünkü insanlar bana habire 'kişisel birşey olarak alma bunu, herkese aynı şey yapılıyor' demeye başladılar pek çok konuda. Ben de çok alıngan olduğumu düşünmeye başladım:))

İkincisi, başka bir ülkede yaşamaya başlayınca, alışmak gerekiyor bazı uygulamalara. Bizim o ülkenin birinci dereceden vatandaşı olmadığımıza ve bu durumun getirdiği uygulamalara yani... İnan bana, bir ülkenin sonradan vatandaşı olmak da senin alınganlığını tamamen ortadan kaldırmayacak. Hep hassas olduğun, seni kıran, inciten birşeyler bulacaksın oradaki yaşamın boyunca. Ama vatandaş olmak, bürokrasi ve formaliteler açısından çok büyük kolaylık sağlıyor, bunu kabul etmeliyiz.

Daha yeni taşındığın için herşey daha bir batıyordur sana şimdi. Zamanla seni rahatsız eden şeyler de azalıyor, sen de sistemi daha iyi anlamaya başlıyorsun ve arada bir yerde uzlaşılıyor işte.

Sevgiyle,
Fatma.

elektra dedi ki...

ah müzi, bir de kendi ülkenin zencisi gibi hissetmek var ki, gitgide daha çok yaşıyoruz bu durumu buralarda.:(
ne olur ki yani? diyen tüm köşe yazarlarımıza kınalar benden...

Esra dedi ki...

Cok sasirdim... gercekten niye saglik kontrolunden geciriliyorsunuz? Hani Afrika olsa anlayacagim da... uf ya... icim sIkIldi simdi...
Isvicre'de Turklere boyle bir muamele yok, hatta begeniyorlar Turkleri. Onlarin derdi de eski Yugoslav ulkelerinden gelenler...

Yasemin dedi ki...

Sevgili müzi, bence biraz fazla alinganlik yapmissin canim bu x-ray konusunu. Bu Norveç'te sadece Türklere veya ikinci üçüncü sinif ülke vatandaslarina yapilan bir uygulama degil. Ben 1990da Norveç'e okumaya gittigimde yeni gelen tüm ogrencileri (Türk, Alman, Kanadali, Nijeryali, Bangladesli etc, HEPIMIZI) x-rayden gecirdiler. Bunda køtü birsey yok. Ozellikle su son yillarda tüberkulozun yeniden ortaya cikmasindan sonra gayet normal bence. Hiç komplekslere falan girmeden gerekli kontrollerini yaptir bence (zaten kaçisin yok), bunu bedava bir check-up gibi gør ;-) Ha, eger ileride øgretmenlik tarzi bir is yapmaya karar verirsen Norveç'te sana bir de BCG asisi yaparlar, ben olmustum, ilkokullarda øgretmenlige basladigim zaman.

Bulundugun ülkenin vatandasligini alma konusuna gelince, çogunlukla ayni fikirdeyim, øzellikle bürokratik isler cok kolaylasiyor, neden olmasin? Fakat sakin bunu Norveç'te yapabilecegini düsünme bile (en azindan orda 10-15 yil yasamadan ønce imkansiz), bu konuda çok sIkIlar. Ben orada 10 yil yasadim, çalistim, vergi ødedim ve 10 yilin sonunda ordan ayrilirken elimde birak vatandasligi bir ay geçerli bir yasama/çalisma izni bile yoktu...

Yazilarini okurken o güzel ülkeyi nasil øzledigimi fark ediyorum.. Keyfini çikar oranin :-)

müzi dedi ki...

sevgili Fatma,
aslinda cok da alingan degilimdir. benim ki sinir olma durumu, hani kisisel alip da ice kapanma degil. yani sorun bende degil, sorun bugunun bizleri bu hale getiren dunyasi. benim her sene polise gidip kaydimi yenilememi gerektiren, ya da havaalaninda kemerimden botlarima kadar aranmama neden olan bugunku dunya duzeni. benim derdim bununla. sonucta her ulke kendini digerinden korumaya calisiyor. ha diyeceksin ki ama onlar da hakli, biraksalar o ucuncu dunya ulke vatandaslari gelip ulkelerini berbat hale getirecekler. e sen adamin ulkesini somurursen yillarca ve orada birsey birakmassan, o da gelir simdi hayatini burada kurmaya calisir, hakki yok mu yani buna? eger afrikalilar bugun batiya akin ediyorlarsa var bunun bir sebebi.. kimse evini birakip gitmek istemez yoksa uzaklara... ama bir yerde haklisin, duygusal oldugum yerler de oluyor. inis cikislarim oluyor.. bir sevip bir sevmeme durumlari. alisana kadar gicik olma durumlari. ama hayat da zaten boyle birsey degil mi yahu? :)

sevgili elektra,
o da kotu bir durum haklisin. ama en azindan su yonden daha iyi, kendi evimdeyken benimle ayni konumda olan bir vatandasla daha rahat yaparim kavgami. sonunda yabanci oldugum icin haksizliga onyargiya ugrayacagim korkusuna kapilmadan. belki yine haksizliga ugrarsin, ama yabanci oldugun icin degil, yukseklerde bir tanidigin olmadigi icin :)

sevgili esra,
sen simdi bunlara takilip canini sIkma. istanbul'da keyfine bak :)

sevgili yasemin, hosgeldin :)
belki de yazida oyle gorundum. ama aslinda alinmak gucenmek degil benimkisi, yalnizca bu sistemi elestirmek. yabanciyi bir tehdit olarak gosteren sistemi... sistem derken bu norvec'e ozgu birsey degil tabi, dunyada boyle. yabanci sanki bir tehdit. ve o ulkede yasayan insanlar da yabanciyi bir tehdit olarak goruyorlar, medyadan ve politikacilardan etkilenerek. benim elestirim bunadir. ama fark ettim ki yazida tum sinirimi saglik kontrolu uzerinden kucuk bir ornekleme yaparak aktarmisim, pek de anlatamamisim aslinda. sevgiler

Adsız dedi ki...

Ben de bir süre İngiltere'de yaşadım. O zaman yabancı olduğumu hisetiriyorlardı. Şimdi Amerika'da kimkime dumdumayız :))

Adsız dedi ki...

Almanya'da ben de pek cok kez hissettim yabancilik hissini. Cok alindim, gucendim, sikayet ettim. Ama tanidikca, icine girdikce bu milleti daha iyi anladim ve sevdim.

Dillerine saygi gosterip Almancayi guzel konustugum icin efenim, - ha bi de fiziksel acidan pek Turke benzemedigimden olsa gerek- burada az sorun yasayacagimi dusunuyorum.

Ornegin, gecen hafta 6 aylik yaptigim vize uzatma basvurusu 2 yil uzatma ile neticelendi.

Ben de "Deutschland über alles" diye basladim sarki soylemeye:))

ayçobanı dedi ki...

Hollanda'ya 2001 senesinde yüksek lisans icin gittigimde ayni islemler basima gelmisti. temel nedenin sigorta ile ilgili oldugu aciklanmisti. Ispanyaya kursa gidip de sigortadan burun estetik ameliyati olanlari biliyorum!! anlamak lazim bazen bu sacma kurallarin ne nedenlerle olusturuldugunu ama hep dedigim gibi, Akdenizliyiz biz, duygusaliz iste...

Su dedi ki...

Ne olursa olsun insanin kendi coplugu baska sonucta... Yurtdisinda baska, kendi ulkemizde baska sikayet ediyoruz hep.

müzi dedi ki...

sevgili crebro,
guldurdun beni kim kime dumdumayla.. :)

sevgili secil, hosgeldin :)
ben almanyada hic bulunmadim ama nedense soyle bir fikrim var, oradaki Turk nufusu daha fazla oldugu icin Turklere olan onyarginin orada daha fazla oldugunu dusunurum hep, diger Avrupa ulkelerine kiyasla. ama bu bir dusunce, yoksa bu konuda bir sey okumus degilim yani. bir de almanyanin turkiyenin avrupa birligi uyeligini desteklememesini hic anlamam. sanki almanya kardes vatan olmasi gerekirken olmuyormus gibime gelir. bu arada bakar misin safligima :)

müzi dedi ki...

sevgili ayca, hosgeldin :)

ben de seni ziyaret ettim bugun.
anlamak diyorsun ya, dogru diyorsun. ama iste burokrasi oldu mu insan anlamak da istemiyor ugrasmak da... benim en cok korktugum seydir burokratik islemlerle ugrasmak zorunda kalmak. belki de turkiyede yerlesmis bir korkudur, malum devlet dairelerimiz. ama burokrasi her yerde sIkIci iste.. allah dusurmesin :)

su'cum,
ne guzel demissin, insanin kendi coplugu baska gercekten. soveriz ederiz ama yine rakimizi yudumlayip hasret sarkilari soyleriz, isin garibi bundan da keyif aliriz. huzunlenirken keyif almak nasil da turke yarasir bir ikilidir di mi? :)